(dit is een artikel uit het Triathlon Inside Magazine wat verscheen in september 2023)

Een discipline waar FTP weinig zegt en het parcours vandaag weer totaal anders kan zijn dan morgen!

Vrijdagmorgen 10 uur, ik pak de boot naar Ameland om te genieten van een mooi weekend op één van de Nederlandse eilanden. Morgen is Xterra Netherlands en tevens het CrossTriNL kampioenschap als alternatief voor uitblijven van een Nederlands Kampioenschap crosstriathlon. Ik kan niet wachten om de boot af te fietsen, mijn spullen weg te leggen in een huisje van Klein Vaarwater om vervolgens het mtb parcours te verkennen. Eerlijk gezegd, dat vind ik het leukste onderdeel van een crosstriathlon: de verkenning van het mtb parcours!

De crosstriathlon kent de disciplines zwemmen, mountainbiken en hardlopen. Bij de duathlon variant wordt het zwemonderdeel, net als op de weg, ingeruild voor een looponderdeel. Het zwemonderdeel kent vaak weinig verschillen bij een ‘gebruikelijke triathlon’ op de weg. Echter, bij het fietsonderdeel mag je alleen een mountainbike gebruiken. Tegenwoordig wordt er ook geëxperimenteerd met evenementen waar ook voor een gravelfiets gekozen mag worden. Soms in een apart klassement, maar soms ook als onderdeel van de tactiek: welke fiets zal sneller zijn? Dat maakt het crossen in mijn ogen zo mooi. Het onverharde terrein tijdens het fietsen en lopen kan zo verschillen van wedstrijd tot wedstrijd, maar ook tijdens de verkenning kan het héél anders zijn tijdens de wedstrijddag. Zo kan het strand op Ameland van dag tot dag verschillen, maar bij Xterra France heb ik tijdens de wedstrijd een enorme hoosbui gehad waardoor ronde 1 totaal anders was dan ronde 2. Prachtig!

Het omgaan met onverwachtse omstandigheden is daarom echt een kwaliteit van een crosser. Daarnaast ervaar ik ook dat een bepaald FTP (Functional Threshold Power), wat in de weg triathlon vaak gebruikt wordt om goed te pacen, in de crosssport weinig waard is. Een absolute kwaliteit is dat je gevoelsmatig jezelf goed kunt pacen en zo nog een goed looponderdeel af te kunnen leggen. Xterra Belgium is daar een mooi voorbeeld van. De klimmen zijn relatief kort (minder dan 5 minuten) en volgen snel op elkaar. De kracht zit dan in het herhaaldelijk diep kunnen gaan zonder jezelf overhoop te rijden. Hoe weet je dat? Een sterk gevoel ontwikkelen voor hoe hard kan ik gaan zonder dat ik dat op de volgende klim te moeten bekopen. In de Nederlandse triathlons zijn het vaak niet de hoogtemeters die het moeilijk maken, maar juist de listige bochtjes en de hobbelige ondergrond. Denk aan boomwortels en kuilen in de weg en iedere keer weer optrekken en de bocht met de juiste snelheid aansnijden kost veel energie en concentratie. Ook daar kun je weinig beroep doen op een percentage FTP. En als je dan toch rechtdoor gaat, dan is het de grote vraag of de FTP van de weg of indoortrainer ook zo op een irritant hobbelige ondergrond is.

Terug naar het CrossTriNL kampioenschap. Na een prima zwemonderdeel van mij was ik in de achtervolging op de kopgroep. Bij het lange ‘rechte’ stuk richting het westelijke deel van het eiland kreeg ik de koplopers in zicht. Dit pad loopt voor geen meter; telkens licht op en af, zand en modder dat elkaar afwisselt en een hobbelige ondergrond. Ik vond het heerlijk en kwam snel dichterbij. Toen realiseerde ik mij weer: specifiek trainen loont. De man voor mij had beduidend meer moeite met stabiel op zijn fiets blijven zitten.

Dan het looponderdeel, ook dat is geen kwestie van snelle kilometers over de baan te kunnen lopen. Het afwisselende terrein vraagt van de atleet veel verschillende manieren van lopen. Kleine passen in een lopende klim, grote stappen bij rotsblokken, grote sprongen bij een overzichtelijke afdaling en kleine stapjes bij steile en gladde afdalingen. En dan zit er vaak ook nog een stukje vlak bij om even ‘lekker te lopen’. Ook dit trainen loont. Zo werd ik tijdens mijn eerste crosstriathlon in het buitenland voorbij gevlogen in de afdaling en de klimmen, terwijl ik op het vlakke weer terug kwam bij mijn voorganger.

Tot slot, de route kennen is veel waard. Ik zet altijd mijn navigatie aan tijdens het fietsonderdeel met het GPX bestand van de organisatie. Tijdens het looponderdeel van Xterra Germany wist ik toch verkeerd te lopen. Stom, stom, stom! Dat was weer een wijze les: pas verkennen als ook de bordjes van de organisatie hangen in de bossen.

Op Ameland deed ik dat vorig jaar gelukkig wel. Toen finishte ik als eerste tijdens het CrossTriNL kampioenschap. Na de finish was er een super gezellige sfeer met elkaar. We wisselden verhalen uit hoe éénieder de wedstrijd had beleefd. Het was tevens ook ons eerste evenement in CrossTriNL kleding. Dit is een cross initiatief om cross atleten meer samen te brengen. Samen met Mark Waaijenberg, Casper van de Kamp en Ralph van Dijk organiseren we trainingsdagen en stimuleren we het samen optrekken richting (buitenlandse) wedstrijden. Dat is ons al goed gelukt met meer dan 30 teamleden en al veel gezellige momenten achter de rug in een prachtige natuur. Dat typeert voor mij wel de crosssport: samen genieten van sporten in de natuur!

Wil jij ook eens proeven aan de cross? Op de website van CrossTriNL hebben we een heel aantal evenementen in binnen- en buitenland op een rij gezet. Je bent van harte welkom!

Wouter Dijkshoorn, cross atleet & initiatiefnemer van CrossTriNL